Kurumsallaşma, bir şirketin faaliyetlerini patron, lider yönetici veya önemli personellerin varlığına bağımlı olmadan devam ettirebilmesini ve geliştirebilmesini sağlayan bir yapı meydana getirilmesidir.
Türkiye’deki şirket ve kuruluşların yüzde 95’e yakını aile şirketi olup, bu oran yüzde 65 – 80 olan dünya istatistiğinin üzerindedir. Aile Şirketlerinin Kurumsallaşması genelde, üzerinde çok fazla durulmayan ancak aile şirketlerinde en temel problemleri yaratan meseledir.
Aile şirketlerinin kurumsallaşmasının önündeki engeller, şirketi kuran aile büyüğünün güç kaybetme endişesi, şirkete bürokrasi sokulacağı ve işlerin yavaşlayacağı düşüncesi, yönetim alanının daralacağı ve büyümenin gecikeceği korkusudur. Aile şirketlerinin çoğu, kurumsallaşmanın ne olduğu ve nasıl yapılacağı konusunda net bir fikre sahip değildir. Kurumsallaşma sürecini nasıl yönetmeleri gerektiği, ne gibi zorluklarla karşı karşıya kalınacağı ve bunların nasıl aşılacağı ile ilgili nitelikli kaynakları oldukça azdır.
Aile işletmelerinde hedefler; her şey için eşit fırsat, aile üyelerinin çalışması, işi gelecek jenerasyona devretme, yüksek kar payı ve güvence iken; Kurumsal bir işletmenin hedefleri başarı oranında terfi, nitelikli insan gücü, profesyonel yönetim, risk ve yatırıma bağlı büyümedir.
Şirketin sürekliliğini sağlamak için gerekli olan kurumsallaşma; şirket içinde rollerin ve alınan sorumlulukların netleşmesi, hesap verebilirliğin artması, kaynakların daha verimli ve etkin kullanılması, inisiyatif kullanma ve belirli politikalar çerçevesinde iş yapma gibi standartların oluşmasını sağlar. Sadece şirketin/yönetimin değil; ailenin de kurumsallaşması gereklidir.
AİLE ŞİRKETLERİNDE KURUMSALLAŞMA ADIMLARI:
Aile Anayasası Oluşturulması: Aile anayasası, ailedeki değerlere bağlı misyon ve vizyonun belirlenmesi ile şirket bünyesinde oluşan tüm operasyonel adımların kurumsallaşmasını sağlayan, aile üyeleri tarafından oluşan işletmenin aileyle ilişkisini tanımlayan ve birbirinden ayıran kurallardır.
Kurumsallaşma Eğitimleri: Aile şirketlerinin nitelikli bir kaynaktan Kurumsallaşma Eğitimi alması, kurumsallaşmanın ne olduğu ve ne olmadığı hakkında genel bir yargıya varması önerilmektedir.
Stratejik Gelişim Planının Oluşturulması: Aile anayasası ve tamamlanan eğitimler neticesinde; Uzman profesyoneller yardımıyla şirketin vizyon ve misyonun net olarak belirlenmesi, Yönetim Kurulunda bağımsız üyeler eklenmesi ya da tamamen bağımsız üyelere bırakılması, bağımsız iç ve dış denetim mekanizmalarının kurulması, kısa, orta ve uzun vadeli iş ve stratejik gelişim planın oluşturulması gerekmektedir.
AİLE ŞİRKETLERİNDE KURUMSALLAŞMA AMACI:
• Ailenin vizyonu ile şirketin vizyonu arasında bir ortak payda yaratmak.
• Aile ve şirket vizyonu arasında çatışmayı engellemek.
• İlişkileri aile içinden gelen yöneticiler ve aile dışından gelen profesyoneller ile kurumsal yönetim çerçevesinde yürütmek.
• Amaçlara uygun bir örgüt yapısı ve iç yönetmelikleri oluşturmak.
• İş ve görev tanımları yapmak.
• Yetki ve sorumlulukları dağıtarak profesyonel bir yönetime geçmek.
AİLE ŞİRKETLERİNDE KURUMSALLAŞMA FAYDALARI:
• Finansal ve operasyonel verimlilik artar.
• Öz sermaye ile dış kaynaklara erişim imkanı sağlar.
• Şirket değerini artırır, vekil maliyetini azaltır.
• Piyasalara güven sağlar ve firma reputasyonunu artırır.
• Hisse/hissedar değerlerini arttırır.
• Rekabet gücü artar.
• Sürdürülebilirlik sağlanır.